De oorzaak en het verwerken van trauma’s en andere problemen waar je tegen aanloopt.

Een kind is gevoelig voor alles wat er in de omgeving gebeurt. Het ziet en voelt ontzettend veel, neemt de wereld waar op kindniveau en is continu op zoek naar veiligheid.

Waar ben ik veilig? Hoe blijf ik veilig? Wat moet ik doen om me veilig te blijven voelen? Alles wat een kind ziet, hoort, ervaart en meemaakt, wordt opgenomen op een onbewust niveau.

Om zich veilig te voelen, vertoont een kind onbewust gedrag dat erop gericht is die veiligheid te verkrijgen.

Feilloos aanvoelen of er balans

Een kind voelt feilloos aan of er balans is. Het merkt meteen of ouders in harmonie zijn of juist moeite hebben en niet gelukkig zijn. In zulke situaties probeert een kind onbewust voor de ouders te zorgen. Er is niets onveiliger voor een kind dan ouders die niet goed functioneren en emotioneel instabiel zijn.

Vanuit de epigenetica weten we dat stress, veroorzaakt door omgevingsfactoren, een aantoonbare invloed heeft op onze cellen. Langdurige stress kan uiteindelijk leiden tot trauma.

Onze cellen reageren op trauma’s.

Marcel Mannens, hoogleraar epigenetica en hoofd van het laboratorium voor Genoomdiagnostiek van het Amsterdam UMC, onderzocht de invloed van trauma op celniveau en in de hersenen.

Uit onderzoek blijkt dat stress de structuur van onze cellen kan veranderen. Deze veranderingen in de celstructuur en genetische aanpassingen worden doorgegeven aan volgende generaties. Wetenschappers hebben genen geïdentificeerd die verklaren waarom sommige mensen wel of geen klachten ontwikkelen.

Er zijn bijvoorbeeld genen gevonden die verband houden met stress, PTSS, depressie, autisme of suïcide.

Wanneer een vorige generatie iets traumatisch heeft meegemaakt, zoals de ervaringen en angsten van de Tweede Wereldoorlog, worden onverwerkte trauma’s, geheimen, verdriet en angst doorgegeven aan volgende generaties.

Hierdoor belanden wij, onze kinderen en kleinkinderen, vaak in vergelijkbare patronen als onze voorouders.

Een trauma kan 7 generaties lang doorwerken.

Maarten Oversier noemt dit de oorzaak van de familieinstelling. Wat je voorouders hebben meegemaakt, beïnvloedt hoe jij je in dit leven gedraagt en waar je tegenaan loopt. We zeggen weleens: “Kijk, hij lijkt precies op opa: dezelfde manieren, hetzelfde patroon.”

Maar ook familiegewoonten, talenten en vaardigheden worden doorgegeven.

Er is inmiddels onderzoek gedaan naar de langetermijneffecten op nakomelingen en de psychosociale overdrachtsprocessen in situaties zoals vluchtelingengezinnen, seksueel geweld, suïcide, het verlies van een kind en het dader- of slachtofferschap.

Waar schande, schaamte en schuld aan verbonden zijn, wordt vaak niet over gesproken. Het verdwijnt onder de dekmantel van liefde.

Het wordt weggestopt en verzwegen omdat het te pijnlijk is. Maar alles wat niet wordt besproken, blijft onzichtbaar.

Alles wil gezien worden

Het bijzondere is: alles wil gezien worden. Niet alleen de mooie dingen, maar ook de pijnlijke en vervelende ervaringen.

Ons systeem laat ons net zo lang ploeteren totdat het trauma, het onbesprokene en het ongevoelde zichtbaar worden gemaakt. Pas dan kan het ons loslaten en verdwijnen. Pas dan ben je vrij om volledig jezelf te zijn.

Ik leg dit graag uit met een voorbeeld.

In mijn praktijk zit Jaap tegenover me. Hij zoekt hulp bij communicatie en assertiviteit. Hij worstelt met het opkomen voor zichzelf en het zichtbaar maken van wie hij is.

Vaak lijkt het alsof hij de woorden niet kan vinden; het voelt alsof ze uit zijn hoofd verdwenen zijn. Maar er is één situatie waarin zijn woorden overvloedig, krachtig en hard naar buiten komen: thuis. Thuis zijn zijn woorden scherp en kwetsend, en hij duldt geen tegenspraak. Dit gedrag staat haaks op wat hij wil, en hij heeft er achteraf altijd enorm veel spijt van.

Het blijkt een familiepatroon te zijn. Ook zijn vader, grootvader en zelfs zijn overgrootvader worstelden met dezelfde gevoelens en uitingen.

We komen uit bij het verleden.

Zijn voorouders waren arme mensen die hard moesten werken om te overleven. Er is iets ingrijpends gebeurd, iets waar zoveel schaamte en schuld op rustte dat het, als het bekend zou worden, tot schande zou leiden. De gevolgen zouden groot zijn.

Het omgaan met dit trauma is de rode draad in de familiegeschiedenis geworden. De familie waakte er altijd over dat er niet over gesproken werd. Op die manier kon er ook niets per ongeluk worden onthuld. Aan de buitenwereld moest een perfect plaatje worden getoond. Alles moest tot in de puntjes kloppen om de pijn en schuld te verhullen.

We gaan met dit stuk aan de slag. Wat blijkt? Jaap heeft zichtbaar gemaakt wat jarenlang onzichtbaar was. Hij heeft losgelaten wat zijn familie al die tijd met zich meedroeg. Hij is nu vrij om zichzelf uit te spreken.

Aan het einde van de sessie zegt Jaap verrassend: “Hé, ik zie je nu anders. Ik durf je aan te kijken. Wat voel ik me van binnen vrij en opgelucht, alsof er een enorme last van mijn schouders is gevallen.” Deze woorden komen moeiteloos en vanzelf.

Vastlopen in het nu, is een patroon uit het verleden.

De track-and-trace van je voorouders laat zien hoe sterk je verbonden bent met je verleden. Wist je dat je in zeven generaties maar liefst 254 voorouders hebt?

Ze vormen de kringloop van het leven. Zonder kennis van je voorouders kun je stuurloos zijn, alsof je zonder kompas navigeert.

Door je stamboom te schudden en de taboes los te maken, geef je ruimte aan dat wat verborgen is of was. Dit proces brengt helderheid, inzicht en de kans om vrijer te leven zonder de last van het verleden.

Wil je patronen doorbreken?

Wil je flexibel en vrij in het leven staan? Ontdek de kracht van Neuro Circle Constellation (NCC), een systemische methode die je helpt belemmerende patronen te doorbreken en meer balans te vinden. Ik help je graag op weg naar meer vrijheid in je leven.